Hệ thống tệp là cấu trúc mà hệ điều hành sử dụng để tổ chức và quản lý tệp trên thiết bị lưu trữ, chẳng hạn như ổ cứng, ổ cứng thể rắn (SSD) hoặc ổ USB flash. Hệ thống này xác định cách lưu trữ, truy cập và sắp xếp dữ liệu trên thiết bị lưu trữ. Các hệ thống tệp khác nhau có các đặc điểm khác nhau và thường dành riêng cho một số hệ điều hành hoặc thiết bị nhất định. Dưới đây là một số hệ thống tệp phổ biến và ưu nhược điểm của chúng.
FAT (Bảng phân bố tập tin), FAT16, FAT32
FAT là một trong những hệ thống tệp lâu đời và đơn giản nhất. Ban đầu, hệ thống này được phát triển cho MS-DOS và hiện vẫn được sử dụng trong nhiều thiết bị lưu trữ di động. Hai phiên bản chính của hệ thống này là FAT16 và FAT32. FAT sử dụng bảng phân bố tập tin để theo dõi vị trí tệp trên đĩa. Tuy nhiên, FAT thiếu một số tính năng nâng cao như quyền cấp độ tệp và ghi nhật ký, khiến hệ thống này không thực sự phù hợp với các hệ điều hành hiện đại. FAT16 ra đời vào năm 1987 trên DOS 3.31, trong khi FAT32 ra mắt vào năm 1996 và được sử dụng trên Windows 95 OSR2 (MS-DOS 7.1).
Ưu điểm:
- Sự đơn giản: Cơ chế đơn giản giúp hệ thống này dễ triển khai và sử dụng, phù hợp với các thiết bị có tài nguyên hạn chế hoặc ít yêu cầu khả năng tương thích.
- Khôi phục dữ liệu: Với cấu trúc đơn giản, các hệ thống tệp FAT tương đối dễ khôi phục trong trường hợp dữ liệu bị hỏng hoặc vô tình bị xóa.
- Khả năng tương thích: Có thể đọc và ghi hệ thống tệp này trên các hệ điều hành Windows, MacOS và Linux mà không cần dùng phần mềm bên thứ ba.
Nhược điểm:
- Phân mảnh: Phân mảnh xảy ra khi dữ liệu trong tệp nằm rải rác trên các phần khác nhau của đĩa, gây sụt giảm hiệu năng. Người dùng cần thường xuyên chống phân mảnh để tối ưu hóa hiệu năng của đĩa.
- Thiếu các tính năng nâng cao: Phiên bản mới nhất, FAT32, thiếu một số tính năng nâng cao có trong các hệ thống tệp khác. Phiên bản này không hỗ trợ quyền bảo mật cấp tệp, ghi nhật ký, mã hóa hoặc nén tệp.
- Giới hạn tên phân vùng: Tên phân vùng trên FAT16 và FAT32 không thể vượt quá 11 ký tự và không bao gồm hầu hết các ký tự không phải chữ và số.
- Giới hạn tên tệp: Tên tệp trên hệ thống FAT16 không thể vượt quá quy tắc 8.3 ký tự. Có nghĩa là 8 ký tự, cộng với 3 ký tự cho phần mở rộng.
